神学家格列高利《讲演录第6篇：论和平》全文「希腊文中文对照」

Εἰρηνικὸς πρῶτος ἐπὶ τῇ ἑνώσει τῶν μοναζόντων

《论和平》首篇：论众修士之合一

神学家格列高利

中译：David Tang

凡例

• 本文译自：

  • 希腊文：Grégoire de Nazianze, Discours 6-12, Ed. Marie-Ange Calvet-Sebasti, in Sources Chrétiennes, Nº405 (Paris: Centre National de la Recherche Scientifique, 1995), 120-179.

  • 参考英译本：Vinson = St. Gregory of Nazianzus: Select Orations (Washington D.C.: The Catholic University of America Press, 2002)

• 本译作由David Tang翻译，简介和注脚也由David Tang完成，经阿甲修订而成。

• 版权声明：若要引用，请注明格式如下：神学家格列高利《讲演录》第6篇，David Tang译（伦敦：教父原文中译计划，2025年02月14日），某年某月某日引用，附上译作网址

• []系译者所加，以明确句子意思。 （）会附上希腊原文，或英文原文。若有译者按语，会加按字。

• 圣经新约出处按和合本引用，但会酌情参考思高本，或根据希腊原文直译。旧约引用主要参照七十士译本翻译。

作者简介

纳齐盎的格列高利（约325-389）生于小亚细亚行省的亚利安佐斯(Arianzus)。其父亦名格列高利，初为"敬畏至高神"派一员(Hypsistarii, 该教派兼有犹太教与希腊异教色彩，可能由新约时期部分敬神之外邦人演化而来)；后在妻子诺娜(Nonna)影响下皈依基督教，并任纳齐盎主教。格列高利幼年家境优渥、性格内向、敏感而不喜争执，有一长姊格高尼娅(Gorgonia)、一幼弟凯撒里乌(Caesarius)；其于迦帕多家的凯撒利亚求学期间与大巴西尔(Basil the Great, 330-379)相识，二人后于雅典重逢、一并学习修辞。在雅典期间，二人亦与未来的罗马皇帝叛教者尤利安(Julian the Apostate, 331-363，361-363年在位)同学。

格列高利于356年学成返乡，在大巴西尔影响下决意度修道生活。二人曾于本都省的新凯撒利亚(Neocaesaria)同住同工过一段时间；格列高利于361年左右返乡时，在年迈父亲的强迫下受祝圣为司祭。此后，大巴西尔在教务纠纷中希望作为好友的格列高利出任萨希玛(Sasima)主教；但格列高利对此安排不甚满意，最终离开了萨希玛城，其与大巴西尔的关系因之疏远，以致二人鲜有信件往来。大巴西尔于379年离世时，格列高利因身体欠佳未能出席葬礼；但曾致吊唁信于尼撒的格列高利(Gregory of Nyssa, 335-约395)，即前者之幼弟。

笃信尼西亚派基督教的狄奥多西于379年任东罗马皇帝；此时君士坦丁堡的尼西亚派基督徒受迫多年、且无自己的教堂与牧者，故延请格列高利前来牧会。格列高利即于379-381年间进驻君堡之圣亚纳斯塔西堂(St. Anastasia)，并发表了五篇维护尼西亚正统信仰的《神学讲演录》(即Orations 27-31)，为尼西亚派得胜及其本人日后赢得"神学家"殊誉奠定基础；后又受邀主持381年的君士坦丁堡大公会议。圣哲罗姆(St. Jerome, 347-419)于此间慕名成为格列高利之门生，并深受其裨益；但格列高利在君堡期间饱受众人讥讽、攻击与背叛，最终于381年大公会议期间决定向狄奥多西大帝请求离职、返回纳齐盎任主教。

381-383年间，纳齐盎为老底嘉的亚玻利纳留(Apollinarius of Laodicea, 约310-约390)之异端教导所扰，格列高利身体状况亦每况愈下；故在短暂担任主教职位后，格列高利于383年将其转给同族人欧拉里乌(Eulalius)；并隐退至其童年所居的亚利安佐斯。在人生最后六年，格列高利完成了其绝大部分诗作，并着手整理往来信件。390年去世时，格列高利将家产尽数捐于教会、又释放家中奴仆；欧拉里乌亦参与了其讲演录之整理与发表¹。

作者生平年表²

格列高利著述一览

本文背景

参Vinson序及第3页注1-2，本文应由神学家格列高利发表于364年前后，属于其早期作品。格列高利此前已前往本都省与好友巴西尔同住；其父亲正于纳齐盎城(Nazianzus)任主教，并在格列高利外出期间签署了一份有异端倾向的认信文件。因此，纳齐盎当地修院中的修士与格列高利之父断绝来往。本文发表之时，众修士与格列高利父亲之间的冲突已经化解。本篇与《讲演录》第22, 23篇同被冠以"论和平"(Eirenika)之名。

正文

[我心之]热忱激动我舌；因圣灵之律，我鄙薄人世之律。我为和平发言—此前我不曾向任何[话题如此]让步。因为当众肢体抗拒我们时，基督宏伟贵重之身体亦被分割斩断，几令我们骸骨散于阴间，如同为犁车铲碎、冲散之土块³。恶者撕裂[基督之外衣]，又将那未撕裂的、整片织成之里衣⁴据为己有；他藉钉基督于十架者未能达成之事，[竟]藉我们得逞了。那么，我将以嚼环勒住双唇⁵—其实我[本]不愿发言：[因]我理解属灵之次序乃是先自洁于那[克修]工作养成之德行；随后开启心思之口、引入[圣]灵；再涌出美辞⁶、在完全人中述说神完美之智慧⁷。正因大小万务皆有[定]时⁸—所罗门此[语]佳美而甚周全；同样，一如其他事务，我亦知晓言说与静默之时。

Λύει μοι τὴν γλῶσσαν ἡ προθυμία, καὶ περιφρονῶ τὸν ἀνθρώπινον νόμον διὰ τὸν νόμον τοῦ Πνεύματος· καὶ δίδωμι τῇ εἰρήνῃ τὸν λόγον, οὔπω πρότερον οὐδενὶ συγχωρήσας. Πρότερον μὲν γὰρ ἡνίκα ἐστασίαζε πρὸς ἡμᾶς τὰ μέλη, καὶ τὸ μέγα καὶ τίμιον σῶμα Χριστοῦ διῃρεῖτο καὶ διεκόπτετο, ὡς μικροῦ καὶ διασκορπίζεσθαι «τὰ ὀστᾶ ἡμῶν παρὰ τὸν Ἅιδην» - οἷον γῆς βάθος ἀρότρῳ ῥηγνύμενον καὶ κατὰ γῆς σκεδαννύμενον -, καὶ τὸν ἄτμητον καὶ «ὑφαντὸν δι' ὅλου χιτῶνα» κατατεμὼν ὁ Πονηρὸς ὅλον ἑαυτοῦ πεποίητο, τοῦτο δι' ἡμῶν δυνηθείς ὃ διὰ τῶν τὸν Χριστὸν σταυρωσάντων οὐκ ἴσχυσεν, τότε μὲν δὴ φυλακὴν ἐθέμην τοῖς χείλεσιν, οὐδ' ἄλλως προθύμοις οὖσι περὶ τὸν λόγον, ὅτι τῇ δι' ἔργων φιλοσοφίᾳ καθᾶραι πρότερον ἑαυτόν, εἶτα τὸ στόμα τῆς διανοίας ἀνοίξας ἑλκῦσαι πνεῦμα, εἶτα «ἐξερεύξασθαι λόγον ἀγαθόν» καὶ «λαλεῖν Θεοῦ σοφίαν» τελείαν «ἐν τοῖς τελείοις», ἀκολουθίας εἶναι πνευματικῆς ὑπελάμβανον· καὶ ὥσπερ «καιρὸς ἐπὶ παντὶ πράγματι» καὶ μικρῷ καὶ μείζονι - τὸ γὰρ τοῦ Σολομῶντος εὖ ἔχει καὶ λίαν ἐπεσκεμμένως -, οὕτω καὶ λόγου καὶ σιωπῆς, εἰ καί τις ἄλλος, καιρὸν ἐγίνωσκον.

因此，我默然无声、远离诸般之美[言]⁹；仿佛有一朵[乌]云潜入我心、遮蔽了言语之光华，且我之愁苦日夜发动。[如今]所见一切[美]事都激动我、令我忆起众弟兄[先前]之分离敌对¹⁰：守夜、禁食、祈祷、泪水；双膝之茧、捶胸[之击]、悠长之叹、彻夜之立、心灵之迁向神、祈求时之轻声垂泣—此乃听者痛悔之药；唱诗者、赞颂者、昼夜践行主之律法者、于口中称赞神之崇高者¹¹。而这些[景象]昭示并呼唤合神[心意]之生活：静默之传信者、蓬乱之发、[因]追随使徒而赤露之双足；不顾惜[肉身之必]死、合宜之削发、戒去浮华之衣着、饰以无华之带—它稍稍系着一件外袍，又仿佛一无所系；安稳之步、不偏之视、温柔之笑—毋宁说是笑容之发端，它节制大笑之无度；生于思绪之言、贵于言语之静默、以盐调和¹²之颂赞—非为逢迎，而为导向更为佳美[之境]；较吉言更可羡慕之斥责；悔恨与欢愉之度，以及二者之相融；平易与高贵、严厉与可敬相配—[其中]一者不致损害另一者，反而相辅相成；融入或脱离俗世之度—前者训蒙他人、后者藉圣灵引[人]入于奥秘，前者于俗世中守护不俗之事物、后者于圣洁中[守护]爱弟兄与众人[之心]。尚有胜于这些而更崇高之事物：贫贱中之富足¹³、羁旅中之坚守、卑微中之荣耀、软弱中之大能¹⁴、守贞中之多子—生于神者¹⁵美于生于肉身者；那些于守斋中宴乐者；于属天[之事]前谦卑者；不属世且胜于世¹⁶者；超脱肉身又居于肉身者—主乃为其分¹⁷；因[神之王]国贫苦，而又藉贫苦为王者。

Διὰ τοῦτο «ἐκωφώθην καὶ ἐταπεινώθην», πόρρω παντὸς ἀγαθοῦ γενόμενος· καὶ οἷόν τι νέφος τὴν ἐμὴν καρδίαν ὑποδραμὸν συνεκάλυψε τὴν ἀκτῖνα τοῦ λόγου, «καὶ τὸ ἄλγημά μου νυκτὸς καὶ ἡμέρας ἀνεκαινίζετο». Καὶ πάντα μοι ἦν ὑπεκκαύματα καὶ ὑπομνήματα τῆς τῶν ἀδελφῶν διαζεύξεως ἐν ἀλλοτρίοις ὁρώμενα, ἀγρυπνίαι, νηστεῖαι, προσευχαί, δάκρυα, τύλοι γονάτων, στηθῶν ἐπιτιμήσεις, στεναγμὸς ἐκ βάθους ἀναπεμπόμενος, στάσις πάννυχος, νοῦ πρὸς Θεὸν ἐκδημία, θρῆνος ἐν δεήσει λεπτός, φάρμακον τοῖς ἀκούουσι κατανύξεως, οἱ ψάλλοντες, οἱ δοξάζοντες, οἱ μελετῶντες τὸν νόμον Κυρίου ἡμέρας καὶ νυκτός, οἱ τὰς «ὑψώσεις τοῦ Θεοῦ ἐν τοῖς λάρυγξι» φέροντες· καὶ ταῦτα δὴ τὰ καλὰ τοῦ κατὰ Θεὸν βίου προγράμματα καὶ μηνύματα, οἱ σιωπῶντες κήρυκες, αὐχμῶσα καὶ πιναρὰ κόμη, πόδες γυμνοὶ καὶ τοῖς ἀποστολικοῖς ἑπόμενοι, μηδὲν νεκρὸν φέροντες, κουρὰ σύμμετρος, περιβολὴ τύφον κολάζουσα, ζώνη τῷ ἀκόσμῳ κοσμία, μικρόν τι τοῦ χιτῶνος ἀναστέλλουσα καὶ ὅσον μὴ ἀναστέλλειν, βάδισμα εὐσταθές, ὀφθαλμὸς οὐ πλανώμενος, μειδίαμα προσηνές, μᾶλλον δὲ ὁρμὴ μειδιάματος, ἀκρασίαν γελῶτος σωφρονίζουσα, λόγος τῷ λόγῳ κινούμενος, σιωπὴ λόγου τιμιωτέρα, ἔπαινος «ἅλατι ἠρτυμένος», οὐ πρὸς θωπείαν, ἀλλ' ὁδηγίαν τοῦ Κρείττονος, ἐπίπληξις εὐφημίας ποθεινοτέρα, μέτρα κατηφείας καὶ ἀνέσεως - καὶ ἡ δι' ἀμφοτέρων μίξις καὶ κρᾶσις -, τὸ ἁπαλὸν σὺν τῷ γενναίῳ, τὸ αὐστηρὸν αἰδοῖ σύγκρατον, ὡς μηδ' ἕτερον ὑπὸ τοῦ ἑτέρου παραβλάπτεσθαι, ἀλλ' ἀμφότερα δι' ἀλλήλων εὐδοκιμεῖν· μέτρα τῆς εἰς τὸ κοινὸν ἐπιμιξίας καὶ ὑποχωρήσεως, τῆς μὲν τοὺς ἄλλους παιδαγωγούσης, τῆς δὲ τῷ Πνεύματι μυσταγωγούσης, καὶ τῆς μὲν ἐν τῷ κοινῷ τὸ ἄκοινον φυλαττούσης, τῆς δὲ ἐν τῷ ἀμίκτῳ τὸ φιλάδελφον καὶ φιλάνθρωπον· καὶ ἃ μείζω τούτων ἔτι καὶ ὑψηλότερα, ὁ ἐν πενίᾳ πλοῦτος, ἡ ἐν παροικίᾳ κατάσχεσις, ἡ ἐν ἀτιμίᾳ δόξα, ἡ ἐν ἀσθενείᾳ δύναμις, ἡ ἐν ἀγαμίᾳ καλλιτεκνία -εἴπερ κρείττονα τῶν ἀπὸ σαρκὸς ἐρχομένων τὰ κατὰ Θεὸν γεννήματα-· οἱ τρυφῶντες τὸ μὴ τρυφᾶν, οἱ ταπεινοὶ ὑπὲρ τῶν οὐρανίων, οἱ μηδὲν ἐν κόσμῳ καὶ ὑπὲρ τὸν κόσμον, οἱ σαρκὸς ἔξω καὶ ἐν σαρκί, ὧν μερὶς Κύριος, οἱ πτωχοὶ διὰ βασιλείαν καὶ διὰ πτωχείαν βασιλεύοντες.

这些在场[之修士]使我心悦，而离去时又[令我]颓丧：[因你们]是我富足、我美善之乐。[然而]这些事伤害、侵扰我心；因为它们，我来时苦闷忧虑¹⁸，将言语与其他乐事一并掸除：因我所爱者踢[我]、背离而非面向我¹⁹，[便]成了较牧者更"自由"—或谓更莽撞—之羊群；因我那真葡萄树²⁰已化作苦物—[尽管]它为好园丁煞费苦心地修剪，[以期]为神圣之酒榨结出佳实；因我的友朋袖手旁观、亲戚远远站立²¹；因我们这群格外"敬神爱主"之人[竟至]撕裂基督，[假]托真理[而]彼此诬告、[假]称仁爱[而]践行恨恶，[乃至我们]于根基上被毁、于磐石上受撼；因我们为和平争战过于合宜[之限]—基督高升于十架，我们[却]为之跌落；[我主]下葬且复活，我们[竟]为其而死。

Οὗτοί με καὶ παρόντες λαμπρὸν ἐποίουν, ἡ ἐμὴ περιουσία, τὸ ἐμὸν ἀγαθὸν ἐντρύφημα, καὶ ἀπόντες συνέστελλον. Ταῦτα μοι συνεῖχε τὴν ψυχήν, ταῦτα ἐτάρασσεν. Ἐκ τούτων ἐγὼ «πενθῶν καὶ σκυθρωπάζων» ἐπορευόμην· διὰ ταῦτα μετὰ τῶν ἄλλων τερπνῶν καὶ τὸν λόγον ἀπεσεισάμην· ὅτι «ἀπελάκτισαν οἱ ἠγαπημένοι», «καὶ ἔστρεψαν ἐπὶ ἐμὲ νῶτα αὐτῶν καὶ οὐ πρόσωπον», καὶ γεγόνασι ποίμνιον ἐλευθεριώτερον τοῦ ποιμαίνοντος, ἵνα μὴ εἴπω νεανικώτερον· ὅτι ἐστράφη εἰς πικρίαν ἐμοὶ «ἡ ἄμπελος ἡ ἀληθινή», καὶ τῷ καλῷ γεωργῷ κάλλιστα κεκαθαρμένη, καὶ ταῖς θείαις ληνοῖς γεωργοῦσα τὸ καλὸν γεώργιον· ὅτι «οἱ φίλοι μου καὶ οἱ πλησίον μου ἐξ ἐναντίας μου ἤγγισαν καὶ ἔστησαν, καὶ οἱ ἔγγιστά μου ἀπὸ μακρόθεν ἔστησαν»· ὅτι διειλόμεθα τὸν Χριστὸν οἱ λίαν φιλόθεοι καὶ φιλόχριστοι, καὶ ὑπὲρ τῆς Ἀληθείας ἀλλήλων κατεψευσάμεθα, καὶ διὰ τὴν Ἀγάπην μῖσος ἐμελετήσαμεν, καὶ ὑπὲρ τοῦ Ἀκρογωνιαίου διελύθημεν, καὶ ὑπὲρ τῆς Πέτρας ἐσείσθημεν· ὅτι πλέον ἢ καλῶς εἶχεν ὑπὲρ τῆς Εἰρήνης ἐπολεμήσαμεν, καὶ ὑπὲρ τοῦ ὑψωθέντος ἐπὶ τὸ ξύλον κατενηνέγμεθα, καὶ ὑπὲρ τοῦ ταφέντος καὶ ἀναστάντος ἐθανατώθημεν.

[上述]这些正是[我们]先前[之景况]。有何人会于欢欣之时揭露丑陋之[往]事、于悲哀中—其试探[令人]沉沦无望、其念想亦[令人]避之不及—蹉跎[光阴]？静默胜于言语：因其将我们遭受之分裂藏于遗忘之深处；除非有人以此激起[我们]悲伤之念想；以期我们由这一事例受教，又如患病之人逃离困锁我们之[病]因。

而如今，痛楚、忧愁、叹息皆已逃遁²²。如今，我们共有一[神]者已成一[体]；共属三位者同本、同心且同尊；共[识圣]言者脱离混乱；共[饮]一灵者不再彼此敌对，反而一同生活；同[知]真理者口唱心和²³；同[享]圣智者思绪敏锐；同[沐神]光者行事端正，一如在白昼中²⁴；同[遵]真道者皆直行[无阻]；同[叩天]门者一并入内；同属[神]羔与[良]牧者温柔[相待]、[居于]同一圈内；[听从]同一牧人—其不[操持]愚牧之械²⁵、不失丧草场之羊，亦不弃之于狼群或悬崖，反而格外谨慎睿智。如今，同属那为我众受苦[之基督]者惺惺相惜、互负重担²⁶；同尊一位元首者相契相联于一身，齐聚于圣灵之交通内。如今，那创造又变更万物²⁷者为我们之益处，化哀号为欢欣、变麻衣为喜乐²⁸；于是我脱去过往之静默，而于此刻向你们致辞—不如说是向神献上至合宜之感恩祭；这礼品洁于黄金、尊于宝石、贵于织[锦]、圣于律法之牺牲与头生[牲畜]之奉献；其令神喜悦胜于尚无感知、角蹄皆未长成之牛犊²⁹、胜于焚香、胜于燔祭、胜于千万肥羊—藉着这些[祭物]，那[作为]小学之律法³⁰曾治理尚为婴孩之以色列；并以流血之祭描摹[基督]将来[之牺牲]。

Πρότερον μὲν ταῦτα. Καὶ τί ἄν τις ἐν καιρῷ φαιδρότητος ἀναξαίνοι τὴν ἀηδίαν, ἐνδιατρίβων τοῖς λυπηροῖς, ὧν ἀπευκταῖα μὲν ἡ πεῖρα, φευκτὴ δὲ ἡ μνήμη; Κρείττων δὲ σιωπὴ λόγου, τὸ συμπεσὸν ἡμῖν θραῦσμα λήθης βάθεσι συγκαλύπτουσα· πλὴν εἴ τις διὰ τοῦτο καὶ μόνον ἀνακινοίη τὴν μνήμην τῶν λυπηρῶν, ἵνα τῷ ὑποδείγματι παιδευώμεθα καὶ ὥσπερ ἐν τοῖς νοσήμασι φεύγωμεν τὰς αἰτίας ἐξ ὧν εἰς ταῦτα ὑπήχθημεν.

Νυνὶ δὲ ἡνίκα «ἀπέδρα ὀδύνη καὶ λύπη καὶ στεναγμός»· ἡνίκα γεγόναμεν οἱ τοῦ Ἑνὸς ἕν, καὶ οἱ τῆς Τρίαδος συμφυεῖς καὶ ὁμόψυχοι καὶ ὁμότιμοι· οἱ τοῦ Λόγου τῆς ἀλογίας ἐκτός· οἱ τοῦ Πνεύματος οὐ κατ' ἀλλήλων, ἀλλὰ σὺν ἀλλήλοις ζέοντες· οἱ τῆς Ἀληθείας «τὸ αὐτὸ φρονοῦντες» καὶ λέγοντες· οἱ τῆς Σοφίας εὐσύνετοι· οἱ τοῦ Φωτὸς «ὡς ἐν ἡμέρᾳ εὐσχημονοῦτες»· οἱ τῆς Ὁδοῦ πάντες εὐθυποροῦντες· οἱ τῆς Θύρας πάντες ἐντός· οἱ τοῦ Προβάτου καὶ τοῦ Ποιμένος πρᾶοι καὶ τῆς αὐτῆς μάνδρας καὶ ποιμένος ἑνός - οὐκ ἐν σκεύεσι «ποιμένος ἀπείρου» ποιμαίνοντος οὐδὲ καταφθείροντος τὰ πρόβατα τῆς νομῆς οὐδὲ προιεμένου τοῖς λύκοις καὶ τοῖς κρημνοῖς, ἀλλὰ καὶ λίαν περιεσκεμμένου καὶ ἐπιστήμονος -· ἡνίκα γεγόναμεν οἱ τοῦ πάθοντος ὑπὲρ ἡμῶν συμπαθεῖς, καὶ ἀλλήλοις τὰ βάρη συνεπικουφίζοντες· οἱ τῆς Κεφαλῆς, σῶμα ἓν συναρμολογούμενοι καὶ συμβιβαζόμενοι κατὰ πᾶσαν συνάφειαν τὴν ἐν Πνεύματι· ἡνίκα «ὁ ποιῶν πάντα καὶ μετασκευάζων» πρὸς τὸ λυσιτελέστερον ἔστρεφε τὸν κοπετὸν εἰς χαρὰν ἡμῖν καὶ τοῦ σάκκου τὴν εὐφροσύνην ἀντέδωκε, τηνικαῦτα συναποδύομαι τοῖς παρελθοῦσι τὴν σιωπὴν καὶ προσάγω τῷ παρόντι καιρῷ καὶ ὑμῖν τὸν λόγον, μᾶλλον δὲ τῷ Θεῷ χαριστήριον θυσίαν οἰκειοτάτην, δῶρον χρυσοῦ καθαρώτερον, λίθων πολυτελῶν τιμαλφέστερον, ὑφασμάτων πολυτελέστερον, θυσίας νομικῆς ἁγιώτερον, πρωτοτόκων ἀπαρχῆς ἱερώτερον, ἀρέσκον «Θεῷ ὑπὲρ μόσχον νέον», κέρασι καὶ ὁπλαῖς ἀτελῆ καὶ ἀναίσθητον, ὑπὲρ θυμίαμα, ὑπὲρ ὁλοκαύτωμα, ὑπὲρ μυριάδας «ἀρνῶν πιόνων», οἷς στοιχειώδης νόμος ἐκράτει τὸν ἔτι νήπιον Ἰσραήλ, ταῖς ἐναίμοις θυσίαις σκιαγραφῶν τὴν μέλλουσαν.

我携来这[礼]物（译者按：“这物"应指上文之"礼品”，即本篇讲章），又将其献于神—我为己只曾存留它，并因之富足。因[神之]诫命与圣灵，我轻看其余事物。我以全部所有换取极贵重之珍珠³¹，因而成为富商—毋宁说，我甘愿变卖所有微小而必朽之物，[以求]伟大而不朽之物。我致身言辞只为侍奉圣言，且从不愿轻忽这财富；相反，我珍视、崇敬而喜悦之，胜于其余众人所悦之事。更甚于此，我以圣言为终生之结交、相伴之良谋、天路之先导、热心之战友。我既鄙薄一切宴乐，便尽倾爱意于言辞—仅次于上帝；更[确切地]说，[是倾爱于]圣言³²之中，因其偕同悟性达于神；神亦只在其内真正[为我们]领受、看顾，且于我们[心]中增长。我称智慧为姊妹³³，并尽己所能崇敬她；又为己寻求恩宠之华冠³⁴、智慧之恩赐—此亦属乎圣言；其于我们之内光照为首[之心智]，又为我们点明遵神[生活]之阶梯。

Τοῦτο προσφέρω Θεῷ, τοῦτο ἀνατίθημι ὃ μόνον ἐμαυτῷ κατέλιπον, ᾧ πλουτῶ μόνῳ. Τὰ μὲν γὰρ ἄλλα παρῆκα τῇ ἐντολῇ καὶ τῷ Πνεύματι· καὶ τὸν πολύτιμον μαργαρίτην πάντων ὧν εἶχόν ποτε ἀντηλλαξάμην, καὶ γέγονα μεγαλέμπορος, μᾶλλον δὲ γενέσθαι δι' εὐχῆς ἔχω τῶν μικρῶν καὶ πάντως φθαρησομένων ὠνησάμενος τὰ μεγάλα καὶ μὴ λυόμενα· τοῦ λόγου δὲ περιέχομαι μόνου ὡς Λόγου θεραπευτής, καὶ οὐκ ἄν ποτε ἑκὼν τούτου τοῦ κτήματος ἀμελήσαιμι· ἀλλὰ καὶ τιμῶ καὶ ἀσπάζομαι καὶ χαίρω μᾶλλον ἢ πᾶσιν ὁμοῦ τοῖς ἄλλοις οἷς οἱ πολλοὶ χαίρουσιν· καὶ ποιοῦμαι παντὸς τοῦ βίου κοινωνόν, καὶ σύμβουλον ἀγαθὸν καὶ συνόμιλον, καὶ ἡγεμόνα τῆς ἐπὶ τὰ ἄνω ὁδοῦ, καὶ συναγωνιστὴν πρόθυμον· καὶ ἐπειδὴ πᾶν ἀτιμάζω τερπνὸν κάτω μένον, εἰς τοῦτό μοι πᾶν ἐκενώθη τὸ φίλτρον μετὰ Θεόν· μᾶλλον δὲ καὶ εἰς τοῦτον ὅτι πρὸς Θεὸν φέρει μετὰ συνέσεως ᾧ δὴ καὶ μόνῳ Θεὸς καταλαμβάνεται γνησίως καὶ τηρεῖται καὶ ἐν ἡμῖν αὔξεται. «Εἶπον τὴν σοφίαν ἐμὴν ἀδελφὴν εἶναι», καὶ ἐτίμησα ταύτην καὶ περιέλαβον ὡς ἦν ἐφικτὸν ἐμοί· καὶ ζητῶ τῇ ἐμῇ κεφαλῇ τὸν «στέφανον τῶν χαρίτων» καὶ τῆς τρυφῆς, ἃ δὴ σοφίας χαρίσματα καὶ Λόγου τοῦ ἐν ἡμῖν τὸ ἡγεμονικὸν καταλάμποντος καὶ φωτίζοντος ἡμῖν τὰ κατὰ Θεὸν διαβήματα.

为他，我按捺外泄之怒火、平息熔融之妒意、遏制沮丧—[此乃]心之枷锁、克制享乐之放纵、俭于愤恨而非友爱—前者必须权量，后者则无疆界。他使我富足而[知]节俭、贫苦而[知]大度；他劝服我与快跑者同奔、向绊跌者伸手、与软弱者共苦、与刚强者同乐。与他作伴时，故土与他乡于我同等；迁离之所皆属外人而非属我。他为我将世界一分为二；将我从一者中挪去，又添入另一者中。他以右手内公义之干戈引领我—又不[使我]高傲；他令我不论顺逆皆力行克修；又令我与无愧之盼望³⁵同轭，以将来[之息]缓解当下[之负]。为他，我喜迎自己之朋友与弟兄；又增设圣言之筵席、圣灵无尽之佳酿—绝无地上筵席[之美味]迎合将坏而无可救药之肚腹³⁶。

Τούτῳ χαλινῶ θυμὸν ἐκφερόμενον, τούτῳ κοιμίζω τήκοντα φθόνον, τούτῳ προσαναπαύω λύπην, δεσμὸν καρδίας, τούτῳ σωφρονίζω διάχυσιν ἡδονῆς, τούτῳ μετρῶ μῖσος, ἀλλ' οὐ φιλίαν - τὸ μὲν γὰρ μετρεῖσθαι δεῖ, τῆς δὲ μηδένα γινώσκειν ὅρον. Οὗτος εὐποροῦντά με ποιεῖ μέτριον καὶ πένητα μεγαλόψυχον· οὗτος εὐδρομοῦντί με πείθει συντρέχειν καὶ πίπτοντι χεῖρα ὀρέγειν καὶ ἀσθενοῦντι συνασθενεῖν καὶ ἰσχύοντι συνευφραίνεσθαι. Μετὰ τούτου πατρὶς καὶ ξένη τὸ ἴσον ἐμοί, καὶ τόπων μετάστασις ἀλλοτρίων ὁμοίως, ἀλλ' οὐκ ἐμῶν. Οὗτός μοι διαιρεῖ κόσμους, καὶ τοῦ μὲν ἀπάγει, τῷ δὲ προστίθησιν· οὗτός με καὶ «διὰ τῶν δεξιῶν ὅπλων» διεξάγει «τῆς δικαιοσύνης» οὐκ ἐπαιρόμενον, κἀν τοῖς ἀριστεροῖς καὶ τραχυτέροις συμφιλοσοφεῖ, τὴν οὐ καταισχύνουσαν ἐλπίδα παραζευγνύς, καὶ τὸ παρὸν κουφίζει τῷ μέλλοντι. Τούτῳ καὶ νῦν δεξιοῦμαι τοὺς ἐμοὺς φίλους καὶ ἀδελφοὺς καὶ προτίθημι τράπεζαν λογικὴν καὶ κρατῆρα πνευματικὸν καὶ ἀέναον· οὐχ οἷς ἡ κάτω τράπεζα κολακεύει τὴν καταργουμένην γαστέρα καὶ ἀθεράπευτον.

我闭口不言，岂要永久沉默吗？我忍[气吞声]，如同产[难]之妇人³⁷。我岂要永远忍耐吗？[施洗]约翰降生后，便开启了撒迦利亚之哑口；因呼声³⁸既至，[保持]沉默于父亲就为不宜。正因不信之语音捆锁了[父亲]之舌，显现[之呼声]照样赐其自由³⁹—其降生为呼声与明灯⁴⁰，为圣言与光明⁴¹之先驱；这喜讯已被报给父亲。当下之美事则释放我舌、抬高[我之]声量如同吹号，[因]这景象乃为至美：神四散之儿女聚集归一⁴²，栖于其羽翼之下⁴³；同心步入神殿⁴⁴，相联于圣灵美善之团契。我们不再相互敌对：我们曾为恶者窃去、受其欺凌；他一手造成漆黑之夜，又在其中放箭射倒⁴⁵[我们之]心灵—我不知[自己]该说什么—乃至取悦于彼此之恶行、不念及相互断交乃为全体之亏损。此时犹大与以色列同尊一首⁴⁶、耶路撒冷与撒玛利亚共聚于天上圣城⁴⁷；[众人]不再[区分]保罗、亚波罗或矶法⁴⁸—骄傲既产生、亦根植于这[区分]中—而同属[一位]基督。

«Ἐσιώπησα, μὴ καὶ ἀεὶ σιωπήσομαι; Ἐκαρτέρησα ὡς ἡ τίκτουσα», μὴ καρτερήσω διαπαντός; Τῷ μὲν γὰρ Ζαχαρίᾳ λύει τὴν σιωπὴν γεννηθεὶς ὁ Ἰωάννης· καὶ γὰρ οὐκ ἔπρεπε τὸν πατέρα τῆς φωνῆς σιωπᾶν, ταύτης προελθούσης· ἀλλ' ὥσπερ ἀπιστηθεῖσα τὴν γλῶσσαν ἔδησεν, οὕτω φανερωθεῖσα δοῦναι τῷ πατρὶ τὴν ἐλευθερίαν, ᾧ καὶ εὐηγγελίσθη καὶ ἐγεννήθη φωνὴ καὶ λύχνος, Λόγου καὶ Φωτὸς πρόδρομος. Ἐμοὶ δὲ λύει τὴν γλῶσσαν καὶ ὑψοῖ τὴν φωνὴν ὡς σάλπιγγος ἡ παροῦσα εὐεργεσία, καὶ τὸ κάλλιστον τοῦτο θέατρον, «τὰ τέκνα τοῦ Θεοῦ τὰ διεσκορπισμένα», συνηγμένα «εἰς ἕν», καὶ ὑπὸ τὰς αὐτὰς ἀναπαυόμενα πτέρυγας, καὶ «εἰς τὸν οἶκον τοῦ Θεοῦ πορευόμενα ἐν ὁμονοίᾳ», καὶ μίαν ἁρμονίαν ἡρμοσμένα τὴν τοῦ καλοῦ καὶ τοῦ Πνεύματος· ὅτε οὐκ ἔτι φέρομεν ἀλλήλους καὶ ἄγομεν, τοσοῦτον ὑπὸ τοῦ Πονηροῦ κλαπέντες ἢ βιασθέντες, καὶ κατατοξευθέντες ἐν σκοτομήνῃ τὸν νοῦν ἣν αὐτὸς ἡμῖν ἐπήγειρεν - καὶ οὐκ οἶδ' ὅτι χρὴ λέγειν - ὥστε καὶ τοῖς ἀλλήλων κακοῖς ἐπευφραίνεσθαι καὶ μὴ νομίζειν τοῦ παντὸς εἶναι ζημίαν τὴν ἀλλήλων κατάλυσιν· ὅτε «Ἰούδας καὶ Ἰσραὴλ τίθενται ἑαυτοὺς ἀρχὴν μίαν» καὶ Ἱερουσαλὴμ καὶ Σαμάρεια πρὸς μίαν «τὴν ἄνω Ἱερουσαλὴμ» συνάγονται, καὶ οὐκ ἔτι Παύλου καὶ Ἀπολλῶ καὶ Κηφᾶ, ὑπὲρ ὧν καὶ καθ' ὧν ἡ φυσίωσις, πάντες δὲ Χριστοῦ γεγόναμεν.

此刻你们与我，以及[我之]言语同在；我本自情愿，但你们仍因爱心强逼[我]⁴⁹；我便将发声—虽然困难，但既然你们要求如此，我就将讲论感恩与警戒之辞。

感恩之缘由如下。谁能传说主之大能⁵⁰？谁能示以听众超乎万有之颂赞？两下已经合一，中间隔断之墙亦被拆毁⁵¹；你令列邦不再嗤笑、众民不再摇头[以待]我们⁵²；你如此[沉重地]击伤我们，以于纷争中彰显和平之美善—你[先]赐病痛，又妙手回春。哦，这不可思议之医术！你以可憎之恨意极速教导我们和平，又安排[与恨意]对立[之事]⁵³；你令我们负轭，而得以更热忱地与彼此一道奔向前方—正如那些植株[纵]由人手强力分开，[一旦]松[手]便复归本位；这揭示了它们之本[性]：强力弯折之，而无需强力矫正之⁵⁴。双手不再鄙薄眼目，眼目亦不[鄙薄]双手；头颅不再抗拒双足，双足也不再排斥头颅⁵⁵—它们不仅施害、也受害于混乱无序，这令全体紊乱而败坏—相反，[此时]众肢体彼此相顾；这井然有序，也[合乎]自然连结守护万物之约束。我们已成为一身一灵，正如我们蒙召于同一盼望⁵⁶。

Ἀλλ' ἐπειδὴ κἀμὲ καὶ τὸν λόγον ἔχετε, διὰ τῆς ἀγάπης οὐκ ἄκοντα τυραννήσαντες, φθέγξομαι μέν, εἰ καὶ μόλις, ἐπειδὴ τοῦτο κελεύετε · φθέγξομαι δὲ εὐχαριστίας καὶ νουθεσίας ῥήματα.

Ἡ μὲν οὖν εὐχαριστία τοιαύτη· «Τίς λαλήσει τὰς δυναστείας τοῦ Κυρίου;» Τίς δὲ πάσαις ἀκοαῖς παραστήσει τὴν ἐπὶ πᾶσιν αἴνεσιν; ὅτι γέγονε «τὰ ἀμφότερα ἓν καὶ τὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ διαλέλυται»· ὅτι ἔπαυσας ἡμᾶς ὄντας «παραβολὴν ἐν τοῖς ἔθνεσι, κίνησιν κεφαλῆς ἐν τοῖς λαοῖς»· ὅτι τοσοῦτον ἡμᾶς ἐκάκωσας ὅσον τὸ τῆς εἰρήνης ἀγαθὸν τῇ διαστάσει γνωρίσαι, καὶ ἀλγεῖν ποιήσας, πάλιν ἀποκατέστησας· ὢ τοῦ παραδόξου τῆς ἰατρείας· παιδεύσας εἰς εἰρήνην διὰ τοῦ μίσους μισηθέντος ὡς τάχιστα, καὶ τῷ ἐναντίῳ τὸ ἐναντίον οἰκονομήσας, καὶ τοσοῦτον ἡμᾶς διαζεύξας ὅσον θερμοτέρους προσδραμεῖν ἀλλήλοις· καθάπερ τῶν φυτῶν ἃ βίᾳ χερσὶ μετασπώμενα, εἶτα ἀφιέμενα πρὸς ἑαυτὰ πάλιν ἀνατρέχει καὶ τὴν πρώτην ἑαυτῶν φύσιν, καὶ δείκνυσι τὸ οἰκεῖον, βίᾳ μὲν ἀποκλινόμενα, οὐ βίᾳ δὲ ἀνορθούμενα· ὅτι μηκέτι χεὶρ τὸν ὀφθαλμὸν περιφρονεῖ μηδ' ὀφθαλμὸς χεῖρα· ὅτι μηκέτι ποδῶν κατεξανίσταται κεφαλὴ μηδὲ κεφαλῆς ἀλλοτριοῦνται πόδες, οὐ μᾶλλον βλάπτοντες ἢ βλαπτόμενοι τῇ ἀταξίᾳ καὶ ἀναρχίᾳ, ἣ καὶ τοῦ παντός ἐστι σύγχυσις καὶ διάλυσις· ἀλλὰ «τὸ αὐτὸ ὑπὲρ ἀλλήλων μεριμνῶσι τὰ μέλη» τάξει καὶ θεσμῷ φύσεως, τῷ δι' ἀλλήλων τὰ πάντα συνδήσαντι καὶ φυλάξαντι· καὶ πεφήναμεν ἓν σῶμα καὶ πνεῦμα ἓν καθὼς καὶ κεκλήμεθα «ἐν μιᾷ ἐλπίδι τῆς κλήσεως».

因此，那贫寒之民颂扬你⁵⁷—他们已脱贫致富，因你以宏大之怜爱使我们惊奇⁵⁸。这[故事]亦[值得]附于古时传奇之后：因罪于何处增多，恩典便[于彼]加增更甚⁵⁹。我撒下一粒粟，而收获[万颗]子；我为群羊哀痛，而竟寻获众牧。我亦深知自己将[向众牧者之列]增添一位至宝贵之牧人—即使他因属灵之缘由[暂时]推辞这牧[职]⁶⁰。他已被赋予圣灵、银钱之经营⁶¹与牧人之职责，亦被膏以祝圣司祭⁶²之香油，却仍出于明智而推辞这权柄；他将灯藏于斗下，但片刻后便将置之台上⁶³、照耀全教会，而成为我们路上之光⁶⁴。他仍在巡视谷地、山岭与溪流，向掳掠灵魂之豺狼设下圈套，以于合宜之时接过牧杖、与真牧者一同牧养这属灵之羊群，令其憩于青草地—即神永葆青翠之话语上，又饮之以安歇之水⁶⁵—即圣灵。我们既期盼、又祈求这事[成就]。

于我而言，已是在感恩[完毕]之后附上告诫之时了。我[的告诫]将会极为简短，因你们已从[过去]之事件中领受了极大之警戒；已受训于经验之人无需长篇大论。

Διὰ τοῦτο «ὁ λαὸς ὁ πτωχὸς» αἰνέσει σε, πλούσιος ἐξ ἀπόρου γενόμενος ὅτι «ἐθαυμάστωσας ἐφ' ἡμᾶς τὰ ἐλέη σου», καὶ προστέθειται τοῖς παλαιοῖς διηγήμασιν. «Οὗ» γὰρ «ἐπλεόνασεν ἡ ἁμαρτία, ὑπερεπερίσσευσεν ἡ χάρις»· ὅτι, κόκκον καταβαλών, στάχυν ἐκομισάμην· ὅτι, πρόβατα πενθῶν, ποιμένας προεκτησάμην· καὶ προσλήψομαί γε, εὖ οἶδα, τῶν ποιμένων τὸν τιμιώτατον, εἰ καὶ λόγοις τισὶ πνευματικοῖς τὴν ποιμαντικὴν ἀναβάλλεται, πιστευθέντα μὲν τὸ Πνεῦμα καὶ τῶν ταλάντων τὴν ἐργασίαν καὶ τοῦ ποιμνίου τὴν ἐπιμέλειαν, καὶ χρισθέντα τῷ χρίσματι τῆς ἱερωσύνης καὶ τελειώσεως, ἔτι δὲ ἀναβαλλόμενον τὴν ἐπιστασίαν ὑπὸ σοφίας, καὶ τὸν λύχνον ὑπὸ τῷ μοδίῳ κατέχοντα, ὃν θήσει μετ' ὀλίγον «ἐπὶ τὴν λυχνίαν», πᾶσαν τῆς Ἐκκλησίας ψυχὴν περιλάμψοντα, καὶ «φῶς ταῖς τρίβοις» ἡμῶν ἐσόμενον, ἔτι περισκοποῦντα νάπας καὶ ὄρη καὶ νάματα, καὶ τοῖς ἅρπαξι τῶν ψυχῶν λύκοις ἐπινοοῦντα θήρατρα, ἵν' ἐν καιρῷ εὐθέτῳ καὶ βακτηρίαν δέξηται καὶ συμποιμαίνῃ τῷ ἀληθινῷ ποιμένι τὸ λογικὸν τοῦτο ποίμνιον, «ἐν τόπῳ χλόης κατασκηνῶν» τοῖς ἀειθαλέσι τοῦ Θεοῦ λόγοις «καὶ ἐκτρέφων ὕδατι ἀναπαύσεως», εἴτ' οὖν Πνεύματι. Τοῦτο μὲν οὖν καὶ ἐλπίζομεν καὶ εὐχόμεθα.

Ἐμοὶ δὲ ἤδη καιρὸς προσθεῖναι τῇ εὐχαριστίᾳ καὶ τὴν παραίνεσιν· ποιήσομαι δὲ καὶ ταύτην ὡς οἷόν τε βραχυτάτην, ἐπειδὴ τὸ πλεῖστον τῆς νουθεσίας διὰ τῶν ἔργων αὐτῶν προειλήφατε καὶ οὐ μακροτέρων δεῖ λόγων τοῖς πείρᾳ πεπαιδευμένοις.

众弟兄：[我们]最初就不当分裂，亦不可销去旧时之尊荣与美德—因此[二者]，我们之羊群虽小、在众多羊群中不值一提，我却视其与更大更广之修会同等；甚至因圣灵之能而青睐它，胜于某些[更大之]修会。其实，各修会皆有一定之荣美、或寡或多；而我们羊群自有之美德在于其颠扑不破、毫无纷争，以致我们常被誉为挪亚之方舟：唯独它[得以]逃离[毁灭]全世界之洪灾，而于其内守护敬虔之籽粒。然而，[事实]证明我们生而为人、无法彻底逃脱恶者之嫉恨，也未幸免于一切病痛；我们亦有份于这普世之灾祸，而未能将父祖美好之产业⁶⁶—即同心之善—坚守至终。但即便如此，倘若在基督内刚强之人必须向仇敌夸口，我们仍然胜过他人—因我们最后遭受此祸，而又首先得以匡正。软弱属于人类共有之本性与疾病；此病沾染众人—甚至是极为强健者—之身体与心思；而接受医治、彼此和好乃为属灵与恩典之事；[神]恩善良而又公义地赐予我们之物，实在过于我们之祈求和他人之期盼。

Ἔδει μέν, ἀδελφοί, μήτε διαιρεθῆναι τὸ πρῶτον μήτε τὸ παλαιὸν ἡμῖν καταλυθῆναι ἀξίωμα καὶ καλλώπισμα· ᾧ, καίτοι μικρὰν ἡμῶν οὖσαν τὴν ποίμνην καὶ μηδὲ ὀνομάζεσθαι ἐν ποιμνίοις ἀξίαν ἀριθμουμένοις, τοῖς μεγίστοις ἐξ ἴσου εἶχον καὶ πλατυτάτοις· ἔστι δὲ ὧν καὶ προετίθουν ἐν τῇ δυνάμει τοῦ Πνεύματος. Καὶ γὰρ οὕτως εἶχεν, ἄλλου μὲν ἄλλο τι καλλώπισμα ἢ μικρὸν ἢ μεῖζον, τῆς δὲ ἡμετέρας ποίμνης ἰδιώτατον ἦν τὸ ἀρρηκτόν τε καὶ ἀστασίαστον ὥστε καὶ τὴν Νῶε κιβωτὸν πολλάκις ἡμᾶς ὀνομασθῆναι, μόνην διαφυγοῦσαν τὴν τοῦ κόσμου παντὸς ἐπίκλυσιν καὶ τὰ σπέρματα τῆς εὐσεβείας ἐν ἑαυτῇ διασῴζουσαν. Ἐπειδὴ δὲ ἠλέγχθημεν ὄντες ἄνθρωποι, καὶ οὐ παντὶ διεφύγομεν τοῦ Πονηροῦ τὸν φθόνον, οὐδὲ τῆς πάντα κατεχούσης νόσου κρείττους πεφήναμεν · ἀλλὰ τῆς κοινῆς συμφορᾶς μέρος καὶ αὐτοὶ μετειλήφαμεν καὶ τὴν καλὴν καὶ πατρῴαν κληρονομίαν, τὸ τῆς ὁμονοίας ἀγαθόν, οὐκ εἰς τέλος διεφυλάξαμεν, οὐ μικρὸν μὲν κἀνταῦθα τοὺς ἄλλους ἐπλεονεκτήσαμεν, εἴ τι δεῖ καὶ καυχήσασθαι κατὰ τῆς ἡμετέρας ἔχθρας Χριστῷ θαρρήσαντας, τὸ καὶ τελευταῖοι ταῦτα παθεῖν καὶ πρῶτοι διορθωθῆναι. Τὸ μὲν γὰρ ἀρρωστῆσαι τῆς κοινῆς φύσεως καὶ τῆς ἀσθενείας τῆς ἀνθρωπίνης, ἣ πάντων ἅπτεται καὶ τῶν λίαν ἰσχυρῶν τὸ σῶμα καὶ τὴν διάνοιαν· τὸ δὲ θεραπευθῆναι καὶ πρὸς ἀλλήλους ἐπανελθεῖν τοῦ λογισμοῦ καὶ τῆς χάριτος, ἣ καλῶς ἡμῖν καὶ δικαίως ἐβράβευσε, καὶ κρεῖττον ἢ κατὰ τὰς ἡμετέρας εὐχὰς καὶ τὰς τῶν ἄλλων ἐλπίδας.

我们已怀着恩慈接纳分裂团体之首领；因[他们]是为敬虔、亦是为协助守护正确教导之故而分离。我们不曾转离他们、如[待]仇敌一般；而是怀抱他们、[视之为]暂时为祖业而抗争之弟兄—[他们的抗争]合乎兄弟情谊，而非出于恶意。我们不称赞[其]敌意，而接纳[其]热忱；因出于敬虔之分离胜过属乎情欲之同心。因此，我们将这减损化为自己之增益、以仁爱"窃取"敌对我们之意念：我们如此变更[圣礼之]次序，以致[他们之]选立并非先于谢恩，而是谢恩先于选立；而且[我们]延请外人之手施行[按立]⁶⁷，使圣灵稍稍引导我们。

你们既已按照字句弃绝隐秘之谋划，就当趋向圣灵⁶⁸。你们不曾公开称赞直率之言语，也不曾[秘密]思想不敬[之恶事]。然而你们已经见证：于我们而言，圣三一未曾绊跌、不可撼动，在[神]性之内亦无[优]劣[之别]；且从圣三一内减去或分离什么，无异于销毁所有[位格]，也无异赤露头颅而上前[敌对]全部之神性。

即便身陷本次分裂，我们亦在某些人面前为彼此辩护。这正是真理极大之明证：它既未落败于时运，敌意也不曾熄灭我们心内之爱火。因至关重要之事物仍支撑着我们这群纷争之人：我们信仰相同，亦同知我们不曾因[维护]真理而分崩离析，或执意敌对；而是受塑于同一模范—它属于信德及我们起初之盼望。

Ἡμεῖς τε γὰρ τὰς δοθείσας τῷ τμήματι κεφαλάς, ὡς ὑπὲρ εὐσεβείας καινοτομηθείσας καὶ εἰς βοήθειαν τοῦ ὀρθοῦ λόγου κάμνοντος, ἐν χάριτι προσηκάμεθα καὶ οὐχ ὡς ἐχθροὺς ἀπεστράφημεν, ἀλλ' ὡς ἀδελφοὺς περιεπτυξάμεθα μικρὸν ὑπὲρ κλήρου πατρικοῦ στασιάσαντας ἀδελφικῶς, ἀλλ' οὐ πονηρῶς· καὶ τῆς μὲν ἔχθρας οὐκ ἐπῃνέσαμεν, τοῦ ζήλου δὲ ἀποδεξάμεθα· κρείσσων γὰρ ἐμπαθοῦς ὁμονοίας ἡ ὑπὲρ εὐσεβείας διάστασις· καὶ διὰ τοῦτο προσθήκην ἑαυτῶν τὴν ὑφαίρεσιν πεποιήμεθα, κλέψαντες ἀγάπῃ τὴν καθ' ἡμῶν ἐπίνοιαν, καὶ τοσοῦτον τῆς τάξεως ἐναλλάξαντες ὅσον μὴ τῇ ψήφῳ τὴν χάριν ἀκολουθῆσαι, τὴν δὲ ψῆφον τῇ χάριτι, καὶ χερσὶν ἀλλοτρίαις εἰς ταύτην προσχρήσασθαι, μικρόν τι προληφθέντες ὑπὸ τοῦ Πνεύματος·

Ὑμεῖς τε, τὴν κατὰ τοῦ γράμματος ἀφέντες ὑπόνοιαν, τῷ πνεύματι προσεδράμετε· τῆς μὲν ἁπλότητος οὐκ ἐπαινέσαντες ἐπὶ τῷ φαινομένῳ τῶν ῥημάτων, ἀσέβειαν δὲ οὐκ ἐννοήσαντες· ἀλλ' εἰδότες ὅτι ἄπτωτος παρ' ἡμῖν ἡ Τριὰς καὶ ἀσάλευτος, οὐδέν γε ἧττον ἢ ἐν αὐτῇ τῇ φύσει, καὶ τὸ περικόψαι τι τῶν Τριῶν ἢ ἀποξενῶσαι ἴσον ἡμῖν καὶ τὸ πᾶν ἀνελεῖν καὶ τὸ κατὰ πάσης χωρῆσαι γυμνῇ τῇ κεφαλῇ τῆς θεότητος.

Καὶ ταῦτα καὶ παρ' αὐτὴν ἀλλήλων ὑπεραπελογούμεθα τὴν διάστασιν, ἔστιν ὅτε καὶ παρ' οἷς ἀνθρώπων - ὅσπερ δὴ καὶ μέγιστος τῆς ἀληθείας ἔλεγχος, οὐδ' ὑπὸ τοῦ καιροῦ νικωμένης οὐδὲ τῆς ἔχθρας παντελῶς τὸν σπινθῆρα τῆς ἐν ἡμῖν ἀγαπῆς καταλυούσης· ὅτι τὸ μέγιστον ὑπῆν ἡμῖν καὶ στασιάζουσιν ἡ ὁμοδοξία καὶ τὸ συνειδέναι μὴ ἑτεροζυγοῦσι περὶ τὴν ἀλήθειαν μηδ' ἑναντίως διακειμένοις ἀλλὰ τῷ αὐτῷ χαρακτῆρι μεμορφωμένοις τῆς πίστεως καὶ τῆς πρώτης ἡμῶν ἐλπίδος.

对于真诚之人，属神之事中没有什么像同声[认信]上帝一般有力地促成同心；同理，也没有什么如[认信]相异一般迅速地引发分离。一旦看见[自己]正因忍耐而失去上帝—毋宁说是因自己之绊跌而有损于神（他因我们富足，也令我们富足），他时极为克制者便将[变得]无比激动，温柔之人也将变作真战士⁶⁹。如我所言，我们在分离中亦是如此节制；以致同心较纷争更为显著，中间之[分隔]也几乎为双方之义[行]掩盖。

然而，[我们虽]迅速重建和平，但仍不致稳固；除非主宰此事之圣言得以彰显，且得[父]神前来与之为盟—由之，万有起初受造为善、又将致于完满。我们当持护这[和平]之能，并以祈祷与谋划坚固之！我们首当深思此事：万有之中神乃为至美善而崇高者—我们即使不高举他过于实存，也[需]将其所是置于其自身之内；其余万物则由之而出。其次，首先自神而出、又环绕其旁者—我是指诸天使之崇高权能—他们自原初之光中最先生发，又因真实之圣言而得以明晰；他们本为光明，又为那至善光体所发之辉煌，但他们自身并非无敌对、无纷争。而神性之内并无纷争，因其亦无分离—此乃纷争之[恶]果；相反，同心之[名]于其自身与次生者如此[之美好]，以致其成为神之名号，又于其他众多[称谓]之中得居首位：神乐于被称呼为他名，[却独]以同心为己身之特质。神以和平、仁爱及类似[之词]为我们所称谓，乃为凭藉诸般名号展现[自身]，又将这等属神之品性赠予[我们]。

Οὐδὲν γὰρ οὕτως ἰσχυρὸν εἰς ὁμόνοιαν τοῖς γνησίοις τὰ πρὸς Θεὸν ὡς ἡ περὶ Θεοῦ συμφωνία· καὶ οὐδὲν οὕτως ἕτοιμον εἰς διάστασιν ὡς ἡ περὶ τοῦτο διαφωνία. Καὶ γὰρ ὁ τ' ἄλλα ἐπιεικέστατος περὶ τοῦτο θερμότατος, καὶ ὁ πραῢς ὄντως γίνεται μαχητής, ὅταν ἴδῃ τῇ μακοθυμίᾳ Θεὸν ζημιούμενος, μᾶλλον δὲ Θεὸν ζημιῶν τῷ ἑαυτοῦ πτώματι, τὸν ἡμᾶς πλουτοῦντά τε καὶ πλουτίζοντα. Οὕτω μὲν οὖν, ὅπερ εἶπον, ἡμεῖς καὶ τὴν διάστασιν μετριώτεροι ὡς περιφανεστέραν γενέσθαι καὶ τὴν ὁμόνοιαν τῆς διαζεύξεως, καὶ μικροῦ τὸ μέσον κλαπῆναι τοῖς ἀμφοτέρωθεν δεξιοῖς.

Ἐπεὶ δὲ οὐκ ἐξαρκεῖ τὸ τάχος τῆς εἰρήνης πρὸς τὴν ἀσφάλειαν εἰ μή τις καὶ λόγος ὁ ταύτης κρατῶν φανείη, καὶ Θεὸς ἔλθοι τῷ λόγῳ σύμμαχος, παρ' οὗ καλὸν ἅπαν καὶ ἄρχεται καὶ εἰς τέλος ἔρχεται, φέρε καὶ δι' εὐχῶν καὶ διὰ λογισμῶν βεβαιωσώμεθα ταύτην εἰς δύναμιν· ἐκεῖνο πρῶτον ἐνθυμηθέντες ὅτι κάλλιστον μὲν τῶν ὄντων καὶ ὑψηλότατον Θεός, εἰ μή τῳ φίλον καὶ ὑπὲρ τὴν οὐσίαν ἄγειν αὐτόν, ἢ ὅλον ἐν αὐτῷ τιθέναι τὸ εἶναι, παρ' οὗ καὶ τοῖς ἄλλοις· δεύτερον δὲ ὅσα ἐκ Θεοῦ πρῶτα καὶ περὶ Θεόν, τὰς ἀγγελικὰς λέγω δυνάμεις καὶ οὐρανίους, αἵ, πρῶται σπῶσαι τοῦ πρώτου φωτός, καὶ τῷ τῆς ἀληθείας λόγῳ τρανούμεναι, φῶς εἰσι καὶ αὐταὶ τελείου φωτὸς ἀπαυγάσματα - τούτων δὲ οὐδὲν οὕτως ἴδιον ὡς τὸ ἄμαχόν τε καὶ ἀστασίαστον. Οὔτε γὰρ ἐν θεότητι στάσις, ὅτι μηδὲ λύσις - λύσις γὰρ στάσεως ἔγγονον -, ἀλλὰ τοσοῦτον τὸ τῆς ὁμονοίας καὶ πρὸς ἑαυτὴν καὶ πρὸς τὰ δεύτερα ὥστε καὶ προσηγορίαν τῷ Θεῷ γενέσθαι μετὰ τῶν ἄλλων καὶ πρὸ τῶν ἄλλων, οἷς χαίρει καλούμενος, τοῦτο τὸ πλεονέκτημα· Εἰρήνη γὰρ καὶ Ἀγάπη, καὶ τὰ τοιαῦτα ὀνομάζεται ἡμῖν παρέχων διὰ τῶν ὀνομάτων ὡς Θεοῦ τούτων μεταποιεῖσθαι τῶν ἀρετῶν.

但诸天使中之一者大胆反抗：他昂首自举、过于其尊，而[傲]对全能上主。他妄图[设立]宝座于[祥]云之上，致使圣言判予与其违抗相配之刑罚、裁定其当受黑暗而非光明—更确切而言，此乃自甘堕落。其余之众得守己之尊位：即他们从应受颂赞之圣三一取得这本自和平、永固、合一之所是，又自圣三一承蒙荣光照耀。我们确信圣三一乃为同质之一神：[这彰显]于其[诸位格之]同心不亚于其存有之共质；以致那些崇敬和平之美善的众[天使]得与神及神圣之事相近，而与其敌对之诸[恶魔]于反叛之中怀恨受苦。这敌对一方之爪牙为己巧⁷⁰取地盘、荣誉，又粉饰面目于自身之辱。那[首恶者]自相纷争，行动于多变[之计]、诸般情欲与其余[试探]之中；因其自起初即为杀人者⁷¹、憎善者，期盼于暗夜中射击教会大公之身。我以为，他以分裂之幽暗遮掩[自身]；又接近我们各人、巧施诸般诡计，以其谋略于我们心中开辟自己之地盘，而招致[我们]全体之崩解；正如将兵者[攻克]坍圮之城墙或溃散之军阵。

Ἀγγέλων δὲ ὁ μὲν στασιάσαι τολμήσας καὶ ὑπὲρ τὴν ἀξίαν ἀρθῆναι κατέναντι Κυρίου παντοκράτορος τραχηλιάσας, καὶ τὴν ὑπὲρ τὰ νέφη καθέδραν ἐπινοῶν, ὡς ὁ λόγος, δίκην ἔδωκε τῆς ἀπονοίας ἀξίαν σκότος ἀντὶ φωτὸς εἶναι κατακριθείς ἤ, τό γε ἀληθέστερον εἰπεῖν, ὑφ' ἑαυτοῦ γενόμενος· οἱ δὲ λοιποὶ μένουσιν ἐπὶ τῆς ἑαυτῶν ἀξίας, ἧς πρῶτον τὸ εἰρηναῖον καὶ ἀστασίαστον, τὸ ἓν εἶναι λαβόντες παρὰ τῆς ἐπαινετῆς καὶ ἁγίας Τριάδος, παρ' ἧς καὶ τὴν ἔλλαμψιν. Ἐπεὶ κἀκείνη εἷς Θεός ἐστί τε καὶ εἶναι πιστεύεται, οὐχ ἧττον διὰ τὴν ὁμόνοιαν ἢ τὴν τῆς οὐσίας ταὐτότητα, ὥστε Θεοῦ μὲν καὶ τῶν θείων ἐγγὺς οἱ τὸ τῆς εἰρήνης ἀγαθὸν ἀσπαζόμενοι φαίνονται, καὶ τῷ ἐναντίῳ τῇ στάσει ἀπεχθανόμενοί τε καὶ δυσχεραίνοντες· τῆς δὲ ἀντικειμένης μερίδος οἱ πολεμικοὶ τὸν τρόπον καὶ τὸ εὐδόκιμονθηρώμενοι καὶ τῇ ἑαυτῶν αἰσχύνῃ καλλωπιζόμενοι. Ἐπεὶ κἀκεῖνος αὐτός τε στασιάζει πρὸς ἑαυτόν, καὶ τῷ πολυειδεῖ καὶ τοῖς πάθεσι κἀν τοῖς ἄλλοις ταὐτὸ τοῦτο ἐνεργεῖ ὡς «ἀνθρωποκτόνος ἀπ' ἀρχῆς» καὶ μισόκαλος, ἵνα «ἐν σκοτομήνῃ κατατοξεύῃ» τὸ κοινὸν σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, τῷ ζόφῳ τῆς στάσεως ἑαυτὸν ἐγκρύπτων, ὥσπερ οἶμαι, καὶ τοῖς καθ' ἕκαστον πρόσεισι σοφιστικῶς τὰ πολλὰ καὶ πανούργως, καὶ οἷον χώραν ἐν ἡμῖν ὑπανοίγων ἑαυτῷ διὰ τῆς τέχνης, ἵν' ὅλος εἰσπέσῃ, καθάπερ ἀριστεὺς στρατῷ τὸ παραρρηγνύμενον τοῦ τειχίου ἢ τῆς παρατάξεως.

有一事是达致良善与和谐之必须，即效法上帝与神圣之事物—按神形象所造之心灵唯有明见这般事物，方[得]趋向而尽力效仿它们，进而保全其高贵。

其次，我们当举目向天、俯察下地⁷²，聆听神音、熟习创造之律；因苍天、大地、洋海，乃至全世界皆为神基础而闻名之大[工]；神向世界默默传言以自显，直至后者在神自身之中得享安息与和平：世界于己身之限度中保存其本性，其中并无一物与他者相争，亦不逾越良善之锁链—造物之圣言以之束缚万有；此所谓之"寰宇"⁷³，乃为不可迫近之[大]美；无人可以构想较之更为辉煌或宏伟之物。一旦和平止息，世界亦将不存。请君试观：苍天岂非合宜地与空气与土壤共融—它与前者同享光明、与后者共分雨露—而受束于良善之律？[至于]土壤与空气：前者赐众生以食物，后者则予之以呼吸；二者[岂不]以此维系生命、仿佛父母之爱子女？

Ἓν μὲν δὴ τοῦτο καὶ τοσοῦτον εἰς εὐνοίας καὶ συμφωνίας ἀνάγκην ἡ Θεοῦ καὶ τῶν θείων μίμησις· πρὸς ἃ βλέπειν ἀσφαλὲς μόνα τὴν κατ' εἰκόνα Θεοῦ γενομένην ψυχήν, ἵν' ὡς μάλιστα τὸ εὐγενὲς αὐτῇ διασῴζηται διὰ τῆς πρὸς αὐτὰ νεύσεως καὶ ὡς ἐφικτὸν ὁμοιώσεως.

Δεύτερον δὲ ἀναβλέψωμεν «εἰς τὸν οὐρανὸν» ἄνω καὶ «εἰς τὴν γῆν κάτω», θείας φωνῆς ἀκούοντες, καὶ καταμάθωμεν νόμους κτίσεως· ὅτι οὐρανὸς καὶ γῆ καὶ θάλασσα καὶ ὁ σύμπας οὗτος κόσμος, τὸ μέγα τοῦ Θεοῦ στοιχεῖον καὶ περιβόητον, ᾧ καὶ δηλοῦται Θεὸς σιωπῇ κηρυττόμενος, ἕως μὲν εὐσταθεῖ καὶ εἰρηνεύει πρὸς ἑαυτόν, ἐν τοῖς ἰδίοις ὅροις μένων τῆς φύσεως, καὶ οὐδὲν τοῦ ἑτέρου κατεξανίσταται, οὐδὲ τῶν τῆς εὐνοίας ἐκβαίνει δεσμῶν οἷς ὁ τεχνίτης Λόγος τὸ πᾶν συνέδησε, κόσμος τέ ἐστιν, ὅπερ λέγεται, καὶ κάλλος ἀπρόσιτον, καὶ οὐδὲν μήποτε τούτου τις ἐπινοήσειε λαμπρότερον ἢ μεγαλοπρεπέστερον. Ὁμοῦ δὲ τοῦ εἰρηνεύειν πέπαυται καὶ τοῦ εἶναι κόσμος. Ἢ γὰρ οὐ δοκεῖ σοι οὐρανὸς μὲν εὐτάκτως ἀέρι καὶ γῇ κοινωνῶν, τῷ μὲν φωτός, τῇ δὲ ὑετῶν, εὐνοίας κρατεῖσθαι νόμῳ; Γῆ δὲ καὶ ἀήρ, ἡ μὲν τροφάς, ὁ δὲ τὸ ἀναπνεῖν χαριζόμενοι ζῴοις ἅπασι, καὶ διὰ τούτων τὸ ζῇν συνέχοντες, γονέων ἀπομιμεῖσθαι φιλοστοργίαν;

四时谦谦相融、缓缓相让，以[时日之]分隔缓和极[寒]酷[暑]之苦，[岂非]为[世人之]欢愉与亟需而甘愿受制于和平？为何日夜分得均等[之时长]与平衡之周转，一者唤醒我们、令我们工作，另一者则令我们休息？为何日月与诸秀美之星宿遵照秩序、时显时隐？为何海洋与旱地温柔相交、良善地[互相]给予接纳；慈爱地哺育世人，又丰厚而恭敬地赠之以自身出产？为何江河流经高山平原，因不利[世人]而既不漫溢、亦不倒灌淹没地土？为何诸元素相融相混、各部分相称相和？为何众生哺育、繁衍与栖居各得其所：有些主治、有些受辖；有些服于我众、有些得葆自由？如此，万有皆由和谐之本因匡正引导—此亦令万有共涌同息⁷⁴；我众还可对此作何其他考量，除非[认定此]乃为传扬友爱合一、又以己身之同心为世人作则？

Ὧραι δὲ ἡμέρως κιρνάμεναι, καὶ κατὰ μικρὸν ἀλλήλαις ὑπεξιοῦσαι, καὶ τὸ τῶν ἄκρων αὐστηρὸν τῇ μεσότητι τιθασσεύουσαι, πρός τε ἡδονὴν ἅμα καὶ χρείαν ἐπιτηδείως εἰρήνῃ βραβεύεσθαι; Τί δαὶ ἡμέρα καὶ νύξ, ἰσομοιρίαν πρὸς ἀλλήλας λαχοῦσαι καὶ περιτροπὴν ἔμμετρον, καὶ ἡ μὲν εἰς ἔργον ἡμᾶς ἐγείρουσα, ἡ δὲ ἀναπαύουσα; Τί δαὶ ἥλιος καὶ σελήνη καὶ κάλλος ἀστέρων καὶ πλῆθος, ἐν τάξει φαινομένων τε καὶ ὑπαπιόντων; Θάλασσα δὲ καὶ γῆ πράως ἀλλήλαις ἐπιμιγνύμενα καὶ διαδιδόντα χρηστῶς καὶ ἀντιλαμβάνοντα, φιλανθρώπως τὸν ἄνθρωπον τρέφει καὶ ἀνθρώπῳ τὰ παρ' ἑαυτῶν χορηγοῦντα πλουσίως καὶ φιλοτίμως; Ποταμοὶ δὲ δι' ὀρέων καὶ πεδίων ἑλκόμενοι καὶ οὐχ ὑπερβαίνοντες ὅτι μὴ πρὸς τὸ χρήσιμον, οὐδὲ ἐπιστρέφοντες καλῦψαι τὴν γῆν; Στοιχείων δὲ μίξεις καὶ κράσεις, καὶ μελῶν συμμετρίαι καὶ συμφωνίαι; Ζῴων δὲ τροφαὶ καὶ γενέσεις καὶ οἰκήσεις μεμερισμέναι, καὶ τὰ κρατοῦντα καὶ τὰ κρατούμενα, καὶ τὰ ὑπεζευγμένα ἡμῖν καὶ τὰ ἐλεύθερα; Ταῦτα πάντα οὕτως ἔχοντα καὶ κατὰ τὰς πρώτας αἰτίας τῆς ἁρμονίας - εἴτ' οὖν συρροίας τε καὶ συμπνοίας -, εὐθυνόμενά τε καὶ διεξαγόμενα, τί ποτ' ἐχρῆν δοκεῖν ἕτερον ἢ φιλίας τε καὶ ὁμονοίας εἶναι κηρύγματα καὶ νομοθετεῖν ἀνθρώποις δι' ἑαυτῶν τὸ ὁμόψυχον;

倘使质料自相纷争、挣脱约束，又因此纷争濒临毁灭—或许是神撼动这和谐[秩序]之部分，以令罪人惊惧受刑：如汹涌之海洋、震动之地土、反常之降雨、晦暗之日食、失调之时令、蔓延之火势...这般失序令万众惊恐，而于纷争之中反衬和平之美善。我且略过诸多民族、城邦、王国，以及地域、军旅、房屋、船队、夫妇、友朋—他们皆相聚于和平、又崩解于纷争；而将谈及以色列民，并以其苦痛警戒你们。[此民]散居而流徙：此刻他们正忍耐前者，又将漫长地经受后者—我深信关乎他们之预言，且要问询你们—你们[想必已]明见其所遭患难出于何等因由；以期我众藉由他人之厄运，承蒙同心之训诲。

Ὅταν δὲ στασιάσῃ πρὸς ἑαυτὴν ἡ ὕλη καὶ δυσκάθεκτος γένηται, μελετῶσα τὴν λύσιν διὰ τῆς στάσεως, ἢ Θεός τι παρασαλεύσῃ τῆς ἁρμονίας εἰς φόβον τῶν ἁμαρτανόντων καὶ κόλασιν - ἢ θαλάσσης ἐπεξιούσης, ἢ γῆς βρασσομένης, ἢ ξένων ὑετῶν φερομένων, ἢ συγκαλυφθέντος ἡλίου, ἢ πλεοναζούσης ὥρας, ἢ πυρὸς ὑπερβλύζοντος -, ἀκοσμία κατὰ τοῦτο, καὶ φόβος περὶ τὸ πᾶν, καὶ τὸ τῆς εἰρήνης ἀγαθὸν τῇ στάσει δείκνυται. Καὶ ἵνα παρῶ δήμους, καὶ πόλεις, καὶ βασιλείας, ἔτι δὲ χορούς, καὶ στρατούς, καὶ οἴκους, καὶ νηῶν πληρώματα, καὶ συζυγίας, καὶ ἑταιρίας, ὑπὸ μὲν εἰρήνης συνεχομένας, ὑπὸ δὲ στάσεως καταλυομένας, ἐπὶ τὸν Ἰσραὴλ εἶμι τῷ λόγῳ καὶ τῶν ἐκείνου παθῶν ὑπομνήσας ὑμᾶς, καὶ τῆς διασπορᾶς, καὶ τῆς ἄλης, ἥν τε νῦν ἔχουσι καὶ ἣν ἐπὶ πλεῖστον ἕξουσι - πείθομαι γὰρ ταῖς περὶ αὐτῶν προρρήσεσιν -, ἔπειτα ἐρήσομαι ἀκριβῶς εἰδότας ὑμᾶς τί τὸ τῶν συμφορῶν τούτων αἴτιον, ἵνα παιδευθῶμεν τοῖς τῶν ἄλλων κακοῖς τὴν ὁμόνοιαν.

他们在以和平彼此相待、事奉上帝之先，曾受煎熬于埃及熔铁之炉，又聚合于同历之磨难—因于彼时，磨难乃为恢复康健之良药—于是扬名为圣洁之民、上主之份、祭司之邦。他们绝非名不副实，而是服从神所率领之将军、日夜紧随烈火烟云之柱。他们逃难时，大海为之而裂；他们饥渴时，苍天赐之以食、磐石涌之以泉；他们争战时，[摩西]举手以敌万众，更以祈祷反[败为胜]、开辟前[路]。江河[为之]分立以效洋海；星宿[为之]不移；高墙亦坍圮于角声之鸣。[我]更不必论及埃及人为彼所遭之重创、神于[西奈]山巅所发之声、双重律例之设—其一[显]乎字句，其二[隐]于圣灵：古时以色列民因己身之尊贵而受荣如此。

然而，他们生发[分裂之]病症，以致彼此含怒、分崩离析。最终十架追逼之，而他们因痴嗔敌对神与我众救主，以致绝望、拒斥[寓]于人性之上帝，于是自行招致遥遥相距之铁杖—我乃指今时执政之帝国与皇权。[他们]所成就者、所遭受者竟为何事？

Οὐχ ἕως μὲν εἰρήνην εἶχον καὶ πρὸς ἀλλήλους καὶ πρὸς Θεόν, Αἰγύπτῳ τῇ καμίνῳ τῇ σιδηρᾷ πιεζόμενοι καὶ ὑπὸ τῆς κοινῆς θλίψεως συναγόμενοι - ἔστι γὰρ ὅτε καὶ τοῦτο φάρμακον ἀγαθὸν εἰς σωτηρίαν ἡ θλῖψις -, λαός τε ἅγιος ἤκουον καὶ «μερὶς Κυρίου» καὶ «βασίλειον ἱεράτευμα». Καὶ οὐ τοῖς μὲν ὀνόμασιν οὕτως, τοῖς δὲ ἔργοις ἑτέρως, ἀλλὰ καὶ στρατηγοῖς ἤγοντο ἀγομένοις ὑπὸ Θεοῦ, καὶ στύλῳ πυρὸς καὶ νεφέλης ὠδηγοῦντο νυκτὸς καὶ ἡμέρας· καὶ θάλασσα μὲν αὐτοῖς διίστατο φεύγουσι, πεινῶσι δὲ οὐρανὸς ἐχορήγει τροφήν, πέτρα δὲ διψῶσιν ἐπήγαζε, πολεμοῦσι δὲ χειρῶν ἔκτασις ἀντὶ μυριάδων ἦν, δι' εὐχῆς ἐγείρουσα τρόπαια καὶ ὁδοποιοῦσα τὰ ἔμπροσθεν· ποταμοὶ δὲ ὑπεχώρουν τὴν συγγενῆ μιμούμενοι θάλασσαν, καὶ στοιχεῖα ἵστατο, καὶ τείχη σάλπιγξι κατεσείετο. Καὶ τί δεῖ λέγειν Αἰγυπτίων πληγὰς τούτοις χαριζομένας καὶ Θεοῦ φωνὰς ἐξ ὄρους ἀκουομένας καὶ νομοθεσίαν διπλῆν τὴν μὲν ἐν γράμματι, τὴν δὲ ἐν πνεύματι, καὶ τἄλλα οἷς ἐτιμῶντο πάλαι παρὰ τὴν ἑαυτῶν ἀξίαν ὁ Ἰσραήλ.

Ἐπεὶ δὲ νοσεῖν ἤρξαντο καὶ κατ' ἀλλήλων ἐμάνησαν καὶ διέστησαν εἰς μέρη πολλά, τοῦ σταυροῦ πρὸς τὴν ἐσχάτην αὐτοὺς συνελαύνοντος, καὶ τῆς ἀπονοίας ἣν κατὰ τοῦ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος ἡμῶν ἀπενοήθησαν, τὸν ἐν ἀνθρώπῳ Θεὸν ἀγνοήσαντες, καὶ τὴν ῥάβδον τὴν σιδηρᾶν πόρρωθεν ἀπειλουμένην αὐτοῖς ἐφ' ἑαυτοὺς εἵλκυσαν - τὴν νῦν ἐπικρατοῦσαν ἀρχὴν λέγω καὶ βασιλείαν -, τί γίνεται καὶ τί πεπόνθασι;

耶利米为以色列民先前之疾苦而举哀，又为巴比伦之囚而伤痛—这般[惨剧]的确值得举哀与伤痛！[以下景象]怎可不[算]至大之苦：高墙尽毁；城池粉碎；圣所除灭；祭献遭掳；[仇敌]手足污秽—前者玷辱不可触碰[之圣物]，后者登临不可践踏[之圣域]；先知静默；祭司被掳；长老不受恤；贞女遇辱；少年绊跌；战火凶残、江河血染，再无火与血[祭]之圣洁；拿细耳人受劫；哀歌鸣响以代颂赞。我且引用耶利米哀歌之一语：“锡安之众子，其贵足比黄金⁷⁵”—他们钟鸣鼎食、未受恶遇，[而今]步履异乡之途；锡安之路途感伤于无人庆祝圣节⁷⁶。此语之先不远：慈悲妇人之手不再伸出、赠孩童以食物—因城池受困重重—而竟裂之为食、以至亲[之血肉]缓解饥荒[之苦]⁷⁷。此般景象何等可怖、更过于[常人]怖惧之度—于受苦者如此，于耳听者亦然！我一旦持读此卷，便因悲痛而号哭—我若愿以诵读节制[心中]欢喜，便如此行—我声音哽咽、泪水倾注；因苦痛现于眼前，我便与哀歌者同悲。

他们最近之重创与流徙；其身所负之奴役苦轭；为罗马人所迫、臭名远扬之屈服⁷⁸：其罪魁祸首并非其他，仍为纷争。有何人能为[其]值得叹惋之事迹鸣哀、以文辞抒发悲恸？又有何书卷能记载这般惨剧？他们被散播于全天下—这世界即是他们厄运之碑铭；[圣殿之]崇拜已然停歇；耶路撒冷城之根基庶几磨灭—[他们年中]只可一次复临[其地]；那日他们既歆享[旧城过往之]荣华，又哀悼其[今日之]衰颓⁷⁹。

Θρηνεῖ μὲν αὐτοὺς Ἰερεμίας ἐπὶ τοῖς προτέροις πάθεσι καὶ τὴν ἐπὶ Βαβυλῶνα αἰχμαλωσίαν ὀδύρεται· καὶ γὰρ ἦν ὄντως κἀκεῖνα θρήνων καὶ ὀδυρμῶν ἀξία. Πῶς δὲ οὐ τῶν μεγίστων τείχη κατεσκαμμένα, πόλις ἠδαφισμένη, ἁγίασμα καθῃρημένον, ἀναθήματα σεσυλημένα, πόδες βέβηλοι καὶ χείρες - οἱ μὲν τοῖς ἀβάτοις ἐμβατεύοντες, αἱ δὲ καὶ τῶν ἀψαύστων κατατρυφῶσαι -, προφῆται σιγῶντες, ἱερεῖς ἀγόμενοι, πρεσβῦται μὴ ἑλεούμενοι, παρθένοι καθυβριζόμεναι, νεότης πίπτουσα, πῦρ ἀλλότριον καὶ πολέμιον, αἵματος ποταμοὶ ἀντὶ τοῦ ὁσίου πυρὸς καὶ αἵματος, Ναζιραῖοι κατασυρόμενοι, θρῆνοι τοῖς ὕμνοις ἀντεγειρόμενοι, καὶ ἵν' ἐξ αὐτῶν εἴπω τι τῶν Ἰερεμίου θρήνων, «οἱ υἱοὶ Σιών, οἱ τίμιοι καὶ ἀντιτιθέμενοι χρυσίῳ», οἱ τρυφεροὶ καὶ κακῶν ἀπαθεῖς, ξένην ὁδὸν ὁδεύοντες, καὶ ὁδοὶ Σιὼν πενθοῦσαι παρὰ τὸ μὴ εἶναι τοὺς ἑορτάζοντας; Καὶ μικρὸν πρὸ τούτων· «χεῖρες γυναικῶν οἰκτιρμόνων», οὐ τροφὴν ὀρέγουσαι τέκνοις - τῆς πολιορκίας ἐπικρατούσης -, ἀλλ' ἐπὶ τροφὴν ταῦτα σπαράττουσαι καὶ λιμοῦ φάρμακον τὰ ἑαυτῶν ποιούμεναι φίλτατα. Ταῦτα πῶς οὐ δεινὰ καὶ πέρα δεινῶν, οὐ τοῖς πάσχουσι τότε μόνον, ἀλλὰ καὶ νῦν τοῖς ἀκούουσιν; Ἐγὼ γοῦν ὁσάκις ἂν ταύτην ἀναλάβω τὴν Βίβλον καὶ τοῖς θρηνοῖς συγγένωμαι - συγγίνομαι δὲ ὁσάκις ἂν εὐημερίαν σωφρονίσαι ἐθελήσω τῷ ἀναγνώσματι -, ἐγκόπτομαι τὴν φωνὴν καὶ συγχέομαι δάκρυσι, καὶ οἶον ὑπ' ὄψιν μοι τὸ πάθος ἔρχεται, καὶ συνθρηνῶ τῷ θρηνήσαντι.

Τὴν δὲ τελευταίαν αὐτῶν πληγήν τε καὶ μετανάστασιν, καὶ τὸν νῦν ἐπικείμενον αὐτοῖς τῆς δουλείας ζυγὸν καὶ τὴν περιβόητον ὑπὸ Ῥωμαίοις ταπείνωσιν, ἧς οὐδὲν οὕτως ὡς ἡ στάσις αἴτιον, τίς θρηνήσει πρὸς ἀξίαν τῶν θρήνους γράφειν εἰδότων καὶ λόγον ἐξισοῦν πάθει; Ποῖαι βίβλοι ταῦτα χωρήσουσι; Μία στήλη τούτοις τῆς συμφορᾶς ἡ οἰκουμένη πᾶσα καθ' ἧς ἐσπάρησαν, καὶ ἡ λατρεία πεπαυμένη, καὶ αὐτῆς Ἱερουσαλὴμ τὸ ἔδαφος μόλις γινωσκόμενον, ἧς τοσοῦτον ἐπιβατὸν αὐτοῖς ἐστι μόνον, καὶ τοσοῦτον ἀπολαύουσι τῆς ποτε αὐτῶν δόξης ὅσον ἐν ἡμέρᾳ φανέντες θρηνῆσαι τὴν ἐρημίαν.

纷争已是可怖如斯，且为这等厄运之诱因—一如上述之事及众多先例所指教[我们]的；然而此种境况更为可怖：业已挣脱心胸狭隘、品尝和平佳味之人旧疾复发；此正所谓[犬类]转向自己呕吐[之秽物]⁸⁰，而非以亲身经历训诫愚人、令其自制。而依我所见，这等人之虚妄愚昧不在其不得自拔于恶事，而在其轻易变心、首鼠两端；一如飘荡之风、欧利普斯峡变更之海流⁸¹，或海面不定之浪花。

我亦见此状况：合一之期盼软化坚持分裂之人，又大幅舒缓其灾难。[境况]改[善]之盼望于不幸之人乃为极大之援助，又为其目中存留之美事。至于那屡番合一、却惯常奔回恶事之人，除却其他种种，他们还将丧失[对于]更美善之事的盼望。永惧合一者之卑劣并不输纷争；他们亦无法受他人鼓舞，因其于两端之间游移不定。

Δεινοῦ δὲ ὄντος οὕτω τοῦ στασιάζειν καὶ τοσούτων αἰτίου κακῶν - ὡς τά τε εἰρημένα δείκνυσι καὶ διὰ πλειόνων ὑποδειγμάτων ἐστὶ μαθεῖν -, ἔτι πόλλῳ δεινότερον τό, καταλύσαντας μικροψυχίαν, καὶ τῶν τῆς εἰρήνης γευσαμένους καλῶν, πρὸς τὴν αὐτὴν νόσον πάλιν ὑπενεχθῆναι καὶ πρὸς τὸν ἴδιον ἔμετον ἐπεστρέψαι, τὸ δὴ λεγόμενον, μηδ' ὃ τοὺς ἀνοήτους παιδεύει τῇ πείρᾳ σωφρονισθέντας. Καὶ γὰρ ὀρῶ κούφους καὶ ἀνοήτους οὐ τούτους ὑπολαμβανομένους, οἳ ἂν κακῷ τινι παραμένωσιν, ἀλλὰ τοὺς ῥᾳδίως ἐπ' ἀμφότερα φερομένους καὶ μεταρρέοντας, καθάπερ αὔρας μεταπιπτούσας ἢ μεταβολὰς καὶ παλιρροίας Εὐρίπων ἢ θαλάσσης ἄστατα κύματα.

Σκοπῶ δὲ κἀκεῖνο ὅτι τοὺς μὲν ἐπὶ τῆς στάσεως μένοντας ἡ γοῦν ἐλπὶς τῆς ὁμονοίας ῥᾴους ποιεῖ, καὶ τὸ πλεῖστον αὐτοῖς ἐπικουφίζει τῆς συμφορᾶς. Μεγίστη γὰρ ἐπικουρία τοῖς ἀτυχοῦσι μεταβολῆς ἐλπὶς καὶ τὸ κρεῖττον ἐν ὀφθαλμοῖς κείμενον· οἱ δὲ πολλάκις μὲν ὁμονοήσαντες, ἀεὶ δὲ πρὸς τὴν κακίαν παλινδρομήσαντες, ἀφῄρηνται μετὰ τῶν ἄλλων καὶ τοῦ κρείττονος τὴν ἐλπίδα· οὐχ ἧττον τῆς στάσεως δεδοικότες ἀεὶ τὴν ὁμονοίαν, καὶ μηδ' ἑτέρῳ θαρροῦντες, διὰ τὸ ἐν ἀμφοτέροις εὐκίνητον καὶ ἀστάθμητον.

此外，切勿以为我曾说：一切和平皆为可爱！我知晓，正如某类纷争分外美善，亦有某类同心极为有害；然而[我所述之和平]佳美，而相连于神及至善。倘若必须简短地区分这二者，我确知[同心]美善之度既不偏于怠惰、亦不过于热忱—以免其[太过]温柔而逢迎众人，或[太过]暴躁而疏离众人。怠惰之无济于事，一如躁动之不达于人。然而，一旦不虔之事显露，[我们]首先必须抗争烈焰、铁杖、时运、权贵与一切[困难]，而非沾染恶毒之酵或认同作恶之人。其次，诸事之中[我们]无需提防什么；除却畏惧他物过于上帝，而因此令[我众]事奉真理者背叛忠信真诚之言。

若是猜忌与未经考量之恐惧[生出]不满，忍耐便胜于迅疾、宽宥便优于顽固。尤为佳美有益之事，乃是留守于[教会]大公之身者彼此相契、互为肢体⁸²；而非因疏离[相互]定罪、因分隔拆毁信任，以求订立更正之例—一如僭主，而非弟兄[之相待]。

Καὶ μηδεὶς οἰέσθω με λέγειν ὅτι πᾶσαν εἰρήνην ἀγαπητέον. Οἶδα γὰρ ὥσπερ στάσιν τινὰ βελτίστην, οὕτω καὶ βλαβερωτάτην ὁμόνοιαν· ἀλλὰ τήν γε καλὴν καὶ ἐπὶ καλῷ καὶ Θεῷ συνάπτουσαν. Εἰ δὲ δεῖ συντόμως διελέσθαι περὶ αὐτῶν, οὕτω γινώσκω οὕτε νωθέστερον εἶναι τοῦ μετρίου καλὸν οὔτε θερμότερον ὡς ἢ δι' εὐκολίαν πᾶσι συμφέρεσθαι ἢ δι' ἀταξίαν πάντων ἀποστατεῖν· ὁμοίως γὰρ καὶ τὸ νωθὲς ἄπρακτον καὶ τὸ εὐκίνητον ἀκοινώνητον. Ἀλλ' οὗ μὲν ἂν ᾖ πρόδηλα τὰ τῆς ἀσεβείας, καὶ πυρὶ καὶ σιδήρῳ καὶ καιροῖς καὶ δυνάσταις καὶ πᾶσι πρότερον ὁμόσε χωρητέον, ἢ τῆς ζύμης μεθεκτέον τῆς πονηρᾶς, καὶ συγκαταθετέον τοῖς κακῶς ἔχουσι - καὶ οὐδὲν οὕτω τῶν πάντων εὐλαβητέον ὡς ἄλλο τι πρὸ Θεοῦ φοβηθῆναι καὶ διὰ τοῦτο προδοῦναι τοὺς περὶ πίστεως λόγους καὶ τῆς ἀληθείας, ἀληθείᾳ δουλεύοντας.

Οὗ δὲ τὸ λυποῦν ὑπόνοια καὶ φόβος ἀνεξέταστος, βελτίων τοῦ τάχους ἡ μακροθυμία, καὶ τῆς αὐθαδείας ἡ συγκατάβασις, καὶ πολλῷ κρεῖττον καὶ λυσιτελέστερον, ἐν τῷ κοινῷ σώματι μένοντας, καταρτίζειν ἀλλήλους ὡς «ἀλλήλων μέλη» καὶ καταρτίζεσθαι, ἢ προκαταγνόντας διὰ τῆς ἀποστάσεως καὶ τὸ ἀξιόπιστον τῷ χωρισμῷ λύσαντας, ἔπειτα ἐξ ἐπιτάγματος ὥσπερ τυράννους ἀλλ' οὐκ ἀδελφούς, νομοθετεῖν τὴν διόρθωσιν.

众弟兄：既已见此，我众即当彼此相拥入怀、真心合一；仿效那"拆毁中间隔断之墙⁸³"，又亲身流血、敛聚而抚平万有者；并向这位[众人]共有之父、可敬的鹤发长者、温柔谦和之牧人⁸⁴如此说：“你可曾望见[为人]和善之奖赏？请你举目环顾：你之众子正聚拢而来⁸⁵！你如此渴望、又昼夜恳求[上主]赠予自己此事，即于迟暮之年作别[牧人]羁旅之途。且看：众人与你同处、栖于你羽翼之下，又环绕自己之祭坛；他们[往昔]离去时眼含热泪，[此刻]归来则心怀欢喜。至伟大而怜爱子女之父亲：你理当欢欣踊跃；因你亲身穿戴他们众人，一如新妇之身披华服。你当向我众扬声道：‘请看，我与神所赐我之儿女⁸⁶’，又加以另一句甚为合宜之圣言：‘我已护卫你所赐我之众人，而不曾失丧其中任何一者⁸⁷。’”

Ταῦτα εἰδότες, ἀδελφοί, περιλάβωμεν ἀλλήλους, περιπτυξώμεθα, γενώμεθα γνησίως ἕν, μιμησώμεθα τὸν «τὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ λύσαντα» καὶ διὰ τοῦ αἵματος αὐτοῦ πάντα συναγαγόντα καὶ εἰρηνεύσαντα. Εἴπωμεν τῷ κοινῷ πατρὶ τούτῳ, τῇ σεμνῇ πολιᾷ, τῷ πράῳ καὶ ἠπίῳ ποιμένι· «Ὁρᾶς τὰ ἐπίχειρα τῆς ἐπιεικείας; Ἆρον κύκλῳ τοὺς ὀφθαλμούς σου καὶ ἰδὲ ἐπισυνηγμένα τὰ τέκνα σου», ὃν τρόπον ἐπόθεις καὶ ὃ προστεθῆναί σοι μόνον ᾐτοῦ νυκτὸς καὶ ἡμέρας ἵν' ἐν γήρᾳ καλῷ καταλύσῃς τὴν παροικίαν. «Ἰδοὺ πάντες ἥκασι» πρός σε καὶ ὑπὸ τὰς σὰς ἀναπαύονται πτέρυγας καὶ τὸ ἑαυτῶν κυκλοῦσι θυσιαστήριον, μετὰ δακρύων ἀποφοιτήσαντες καὶ μετ' εὐφροσύνης προστρέχοντες. «Χαῖρε καὶ κατατέρπου», πατέρων ἄριστε καὶ φιλοτεκνότατε, ὅτι πάντας αὐτοὺς ἐνδέδυσαι καὶ περιβέβλησαι ὡς κόσμον νύμφη. Φθέγξαι καὶ σὺ πρὸς ἡμᾶς· «Ἰδοὺ ἐγὼ καὶ τὰ παιδία ἅ μοι ἔδωκεν ὁ Θεός.» Πρόσθες καὶ ἄλλην φωνὴν δεσποτικὴν καὶ μάλα οἰκείαν· «Οὓς δέδωκάς μοι ἐφύλαξα καὶ οὐκ ἀπώλεσα ἐξ αὐτῶν οὐδένα.»

我众不当遗漏一人，而当万众一心、为所信之福音同舟共济：同心而思，手执信德之盾、腰束真理之带⁸⁸；注目于抵挡恶者及其麾下军旅之一战；不惧唯独屠戮肉身、无力掠夺灵魂之权能，而唯惧[同掌]灵魂与肉身之主⁸⁹；固守诸[圣教]父托付我众之善[道]；崇敬父子与圣灵。[我众]经由圣子认知圣父，又于圣灵中认识圣子；受洗归其名下、信之听之；于联合[三位]之先区分之、于区分[三位]之先联合之，不[混淆]三位格为一。[我神]乃为三[位]：其诸名并非无位格之实、或出自单一位格，如此则我众之宝藏徒有虚名；又为一[体]：此乃神性而非位格之"独一"。一神受赞于三位格，三位统摄于一神性；诸位格皆享崇敬与君威；同尊同荣、超拔时空、并非受造；无形无体、无界无疆；独知其[本性内之]秩序，于我等则同等庄严可敬。唯独三一神可降临至圣所，而摒除众造物于外；后者[与神]分别受隔于首层或次层帷幕—首层分隔神与诸天使者，次层则分隔我众[之人性]与属天之受造⁹⁰。

众弟兄：我众理当如此践行与领悟，竭尽所能怀抱、医治异议之人，视其为误入歧途者；又转离无药可救之人，以免我众不得复其康健、反而沾染其病。和平之神⁹¹将与我众同在；此[和平]超乎万众之心⁹²，而居于我主基督耶稣之中—荣耀归之，爰及世世。阿们！

Μηδέ γε ἀπόλοιτο μηδείς, ἀλλὰ πάντες μένωμεν «ἐν ἑνὶ πνεύματι, μιᾷ ψυχῇ συναθλοῦντες τῇ πίστει τοῦ Εὐαγγελίου», σύμψυχοι, «τὸ ἓν φρονοῦντες», ὡπλισμένοι «τῷ θυρεῷ τῆς πίστεως», « περιεζωσμένοι τὴν ὀσφὺν ἐν ἀληθείᾳ», ἕνα μόνον εἰδότες τὸν κατὰ τοῦ Πονηροῦ πόλεμον καὶ τῶν ὑπ'ἐκείνου στρατηγουμένων, μὴ φοβούμενοι τοὺς δυναμένους ἀποκτεῖναι τὸ σῶμα, τῆς δὲ ψυχῆς λαβέσθαι μὴ δυναμένους, φοβούμενοι δὲ τὸν καὶ ψυχῆς καὶ σώματος Κύριον· φυλάσσοντες τὴν καλὴν παρακαταθήκην» ἣν παρὰ τῶν Πατέρων εἰλήφαμεν, προσκυνοῦντες Πατέρα καὶ Υἱὸν καὶ ἅγιον Πνεῦμα· ἐν Υἱῷ τὸν Πατέρα, ἐν Πνεύματι τὸν Υἱὸν γινώσκοντες, εἰς ἃ βεβαπτίσμεθα, εἰς ἃ πεπιστεύκαμεν, οἷς συντετάγμεθα, πρὶν συνάψαι διαιροῦντες, καὶ πρὶν διελεῖν συνάπτοντες οὔτε τὰ Τρία ὡς ἕνα - οὐ γὰρ ἀνυπόστατα τὰ ὀνόματα, ἢ κατὰ μιᾶς ὑποστάσεως, ὡς εἶναι τὸν πλοῦτον ἡμῖν ἐν ὀνόμασιν ἀλλ' οὐ πράγμασι -, καὶ τὰ Τρία ἕν. Ἓν γὰρ οὐχ ὑποστάσει ἀλλὰ θεότητι· Μονὰς ἐν Τριάδι προσκυνουμένη καὶ Τριὰς εἰς Μονάδα ἀνακεφαλαιουμένη, πᾶσα προσκυνητή, βασιλικὴ πᾶσα, ὁμόθρονος, ὁμόδοξος, ὑπερκόσμιος, ὑπέρχρονος, ἄκτιστος, ἀόρατος, ἀναφής, ἀπερίληπτος, πρὸς μὲν ἑαυτὴν ὅπως ἔχει τάξεως αὐτῇ μόνῃ γινωσκομένη, σεπτὴ δ' ἡμῖν ὁμοίως καὶ λατρευτή, καὶ μόνη τοῖς Ἁγίοις τῶν Ἁγίων ἐμβατεύουσα, τὴν δὲ κτίσιν πᾶσαν ἐκτὸς ἐῶσα, τὴν μὲν τῷ πρώτῳ, τὴν δὲ τῷ δευτέρῳ διειργομένην καταπετάσματι, πρώτῳ μὲν τὴν οὐράνιον καὶ ἀγγελικὴν ἀπὸ τῆς θεότητος, δευτέρῳ δὲ τὴν ἡμετέραν ἀπὸ τῶν οὐρανίων.

Ταῦτα πράσσωμεν καὶ οὕτως ἔχωμεν, ἀδελφοί, καὶ τοὺς ἑτέρως φρονοῦντας, ὡς λύμην τῆς ἀληθείας, ἕως μὲν ἂν ᾖ δυνατόν, προσλαμβανώμεθα καὶ θεραπεύωμεν· ἀνιάτως δ' ἔχοντας ἀποστρεφώμεθα μὴ τῆς νόσου μεταλάβωμεν, πρὶν μεταδοῦναι τῆς ἑαυτῶν ὑγιείας · καὶ «ὁ Θεὸς τῆς εἰρήνης» ἔσται μεθ' ἡμῶν, «τῆς πάντα νοῦν ὑπερεχούσης» ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἡμῶν, ᾧ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.